Chiến tranh Việt Nam — The Vietnam War (Netflix) — Review
Chiến Tranh Việt Nam (The Vietnam War — CTVN) được công chiếu năm 2017 gồm 10 tập và chiếm tổng thời lượng khoảng 18 tiếng. Ken Burns và Lynn Novick mất 10 năm để hoàn thành một tác phẩm cực kỳ công phu, hoành tráng. Đây là một bộ phim tư liệu hay nhất về chiến tranh Việt Nam mà mình từng được xem.
CTVN đơn giản truyền tải lại những thước phim, hình ảnh, đoạn hội thoại với các bên liên quan và nhân vật trong cuộc. Phim bắt đầu từ cột mốc những năm 1955 kéo dài đến năm 1975 và sau này. Một câu chuyện lịch sử kéo dài 20 năm được Burns và Novick thể hiện theo mình là hoàn hảo. Điểm nhấn đầu tiên có thể là cuộc đàn áp Phật Giáo đẫm máu của chính quyền độc tài Ngô Đình Diệm. Tiếp đến là những trận đánh sặc mùi súng đạn, lửa và máu ở Ấp Bắc, Khe Sanh, trận Tết Mậu Thân hay chiến dịch Mùa Hè Đỏ Lửa. Cùng lúc đó chúng ta cũng được dõi theo nhiều diễn biến và mâu thuẫn chính trị cực kỳ căng thẳng ở Mỹ qua chính quyền John Kennedy, Lyndon Johnson và cuối cùng là Richard Nixon. Vô vàn những cuộc tranh luận gay gắt, vận động hành lang, âm mưu chính trị được phơi bày dưới nhiều hình thức. Và mọi thứ kết thúc khi các cuộc biểu tình phản chiến nổ ra ở Mỹ, quân đội Mỹ được rút về nước, chiến tranh bước vào giai đoạn Việt Nam hóa, và cuối cùng là sự sụp đổ của chính quyền Sài Gòn.
Mọi sự kiện được xâu chuỗi chặt chẽ và truyền tải thông suốt, mạch lạc đến khán giả. Tất nhiên bộ phim không thể thiếu được một chuỗi các cuộc phỏng vấn trực tiếp với những người đã từng trải qua cuộc chiến (mình nhận ra được nhà văn Bảo Ninh, Lê Minh Khuê, Duy Đức và Bill Zimmerman). Điều này càng làm cho câu chuyện thêm sinh động và thuyết phục. Giọt nước mắt của những người mẹ mất con, sự kinh hãi khi nhắc đến bom B52 hay chất độc màu da con, giây phút bùi ngùi khi nhớ đến những đồng đội đã hi sinh, và sự xấu hổ thẹn thùng khi đề cập đến cuộc chiến như một sai lầm cực kỳ nghiêm trọng. CTVN đã cố gắng truyền tải một góc nhìn khách quan và toàn vẹn. Và mình nghĩ nó hoàn toàn đã làm được điều này.
Còn lại gì sau chiến tranh?
“Chiến tranh không có ai thắng ai thua hết. Chỉ có tan nát. Không có thắng thua gì ở đây. Chỉ có mấy ông không bao giờ đánh nhau thì mới bàn luận ông này thắng ông kia thua.” (Nhà văn Bảo Ninh).
Mặc dù sẽ không chỉ có một sự thật về cuộc chiến này nhưng một trong số đó là hàng triệu người đã đổ xương máu, chịu nhiều đau thương và mất mát để hi sinh bảo vệ lý tưởng của mình. Sự hi sinh này là một niềm hi vọng để cho những thế hệ sau được sống với một tương lai tươi sáng hơn ở một đất nước thống nhất. Ước tính cho thấy khoảng 3 triệu người Việt Nam đã ngã xuống. Chiến tranh có thể là một ván bài của các chính trị gia nhưng đối với thường dân thì đây là những cuộc đổ máu phi lý. Thời gian có thể chữa lành mọi vết thương, nhưng những vết sẹo sẽ còn ở đó đến tận bây giờ và mãi về sau.
Xem Chiến Tranh Việt Nam để biết và hiểu được con người phải đánh đổi những gì để có được hoà bình, độc lập, tự do. Để không bao giờ quên được dân tộc Việt Nam đã có một quãng thời gian hào hùng và kiên cường như thế nào. Để sống cho những người đã hi sinh và cho những hi vọng ở phía trước.
Một bức tranh bi tráng…
