Kotonoha no Niwa/Khu vườn ngôn từ — Makoto Shinkai — Anime Review

Nếu ai đã xem hoặc đọc qua 5cm/s thì chắc cũng không lạ gì với Makoto Shinkai, “nhà ảo thuật của những nỗi buồn”. Lần này, tác giả cũng dùng nỗi buồn để làm tư liệu, nhưng tinh thần cốt lõi hoàn toàn khác. Sách của Makoto được chuyển thể từ anime do chính ông đạo diễn, chứ không phải anime được chuyển thể từ sách Khu vườn ngôn từ (KVNT).

Nếu như trong 5cm/s, cánh anh đào hồng nhạt và hoa tuyết trắng xóa là tông nền chủ đạo, thì KVNT được thay thế bằng những cơn mưa lạnh, tiếng sấm nổ và hoa tử đằng. Lần này, Makoto đã dùng các bài thơ trong Vạn Diệp Tập để làm cho tác phẩm của ông thêm lãng mạn. Tiếng mưa rơi, bầu không khí âm ẩm, dòng người tấp nập, tiếng sấm rền vang, cơn gió lạnh, mái hiên trú mưa trong công viên, các cành cây xanh mướt, một người phụ nữ, một câu thơ dang dở. KVNT đã bắt đầu như vậy.

“Ầm ì sấm dội

cuồn cuộn mây trôi

Mưa rơi chăng tá?

để ta

lưu người…”

(Vạn diệp tập, Quyển 11, Bài 2513)

Khác với bản anime tập trung xoáy vào Yukino và Akizuki, bản light novel được kể qua góc nhìn của các nhân vật khác nhau. Tất cả bọn họ đều có những nỗi buồn riêng. Nỗi buồn len lỏi trong từng ngóc ngách của câu chuyện. Tuy không thật sự mạnh mẽ và khó thở như 5cm/s, nhưng nỗi buồn của KVNT luôn tồn tại trong từng câu chữ, dai dẳng và rất thật.

Có nỗi buồn tiếc nuối khi không thể che chở, mang lại hạnh phúc cho người mình yêu.

Có nỗi buồn bất lực khi không thể chấp nhận được tình yêu người khác dành cho mình.

Có nỗi buồn tuyệt vọng khi tình yêu chân thành bị từ chối.

Hay nỗi buồn chỉ đơn giản vì muốn được sự chú ý mà đánh mất đi bản thân.

Tuy vậy, cái mình thích ở KVNT không phải ở cách tác giả cho các nhân vật buồn thế nào, mà cách họ mang những nỗi buồn đó ra sao. Takaki trong 5cm/s đã bị nỗi buồn ám ảnh và đánh gục, nhưng hầu hết mọi người trong KVNT đều buông bỏ được nó, hoặc thậm chí chấp nhận mang chúng trong người mà tiến lên. Bởi thiết nghĩ thật sự nếu chúng ta không làm như vậy, thì còn sự lựa chọn nào khác? Thật ngu xuẩn khi để cảm xúc của bản thân triệt tiêu chính mình, hoặc không buông được chúng. Đời về cơ bản là buồn, nhưng nó cũng giống như chuyện chúng ta phải hít thở khí trời không trong sạch, hay là phải làm những công việc nhàm chán trong một thời gian nhất định. Rồi mọi chuyện sẽ qua, miễn là chúng ta kiên định với chính mình. KVNT đã cho mình thấy được điều đó.

“Cõi lòng tràn cô tịch

buông vô tận vô cùng

Khi ngẩng đầu

lặng ngắm

Mưa giăng đầy thinh không”

(Vạn diệp tập, Quyển 1, bài 82)

Tình yêu là yếu tố thứ 2 mình muốn đề cập. Tình yêu của Makoto trong quyển sách này đạt tiêu chí 4 không =))

Không mãnh liệt. Không ảo diệu. Không lãng mạn. Thậm chí không luôn cả kỳ vọng.

Nó chỉ đơn giản là chính nó. Makoto rất dễ thương khi dùng khái niệm “cô bi” để diễn tả tình yêu. Khác với “luyến” và “ái” là những từ để diễn tả của xã hội hiện đại, “cô bi” là tình yêu đơn phương dành cho một ai đó, trong cô độc. Bởi vì cô độc, nên trái tim họ trở nên chai sần. Bằng các mối lương duyên tình cờ, họ gặp nhau. Rồi họ nhận ra rằng, người kia đã gieo trong lòng họ một tia hi vọng quý giá, giúp họ có thể bước tiếp trên cuộc đời mình. Chỉ cần gặp được người kia, cuộc đời người còn lại vĩnh viễn thay đổi. Tình yêu là như vậy, kết thúc có là gì đi nữa, có đơn phương đi nữa, thì nó nên là thứ giúp ta mạnh mẽ và trưởng thành hơn.

Mình rất thích chi tiết Akizuki với chính đôi tay anh đã đóng tặng Yukino một đôi giày, để cô có thể bước đi trở lại. Đối với Akizuki, đó là niềm hi vọng và lời hứa giúp anh kiên định trên con đường anh chọn. Còn với Yukino, đó là niềm tin và sư cứu rỗi kéo cô ra khỏi vũng lầy mà cô sắp bị nó nuốt chửng.

Nguyện vọng của Makoto Shinkai là dùng câu chữ để thể hiện hết nội dung mà anime không thể truyền tải được khi viết light novel này. Nhưng mình thấy bản anime súc tích và đã diễn đạt được hết tất cả những gì cốt lõi rồi. Sư phụ Makoto lần này coi như thọt =))

May mà lần này bác ý cho cái kết thúc hậu hậu một chút, chứ mà tan vỡ tuyệt vọng như 5cm/s là nghỉ chơi bác luôn T____T